Alkohol jest substancją psychoaktywną zakłócającą funkcje i neuro-psychologicznych i wywołującą, tak jak opiaty, fenomeny neurodapatacji.
Podobnie jak heroina, metadon i morfin, alkohol zaburza układ dopaminergiczny i endogenny układ opioidowy, stanowiąc bodziec motywacyjny do spożycia dla odczucia przyjemności.
W szczególności stwierdzono, że heroina, morfina, jak narkotyki, alkohol i nikotyna stymulują elektryczną aktywność neuronów dopaminergicznych, ułatwiając uwalnianie dopaminy i stymulując samą transmisję dopaminergiczną.
Metabolizm chemiczny etanolu jest podobny do opioidów przez obecność tetraidroisochinoliny, substancji pochodzących z kondensacji aldehydu octowego i dopaminy, które powodują na poziomie ośrodkowego układu nerwowego (OUN) odczucie satysfakcji i konkurencyjny do receptorów opioidowych. Ten efekt może być wywierany w szczególności w strukturach: podwzgórze-przysadka indukując zwiększona produkcja propiomelanokortiny i tak więc ACTH i a następnie endorfiny, wpływając na wszystkie struktury neuroendokrynne.
Alkohol ma bezpośrednio toksyczny wpływ na układ nerwowy.
Niebezpieczne jest zarówno ostre zatrucie alkoholem etylowym, który ma depresyjny wpływ na mózg. Może doprowadzić do niewydolności oddechowej i w konsekwencji zgonu. Powoduje śmierć neuronów, w konsekwencji zanik mózgu i zespoły psychoorganiczne, np. zaburzeń pamięci.
Dlatego osoby uzależnione od alkoholu powinny poddać się specjalistycznemu leczeniu, polecamy: odtrucie alkoholowe Warszawa. Trzeba wiedzieć, że detoksykacja osób uzaleznionych, po ciągach alkoholowych powinna odbywać się pod profesjonalną opieką. Podejmuje się tej procedury medycznej wiele osób bez doświadczenia.  Często zamiast pomagać, szkodzą. Jaką wiedzę na temat detoksu ma: pediatra, chirurg, anestezjolog, ratownik medyczny czy pielęgniarka, chyba wydumaną. Podają środki uspokajające często na życzenie pacjenta, za pieniądze, postępując jak najstarszy zawód świata. Nie zdają sobie nawet sprawy, ze np. metabolizm glukozy w mózgu alkoholika jest zmieniony, podczas spalania dochodzi do wytwarzania toksycznych metabolitów. Koniecznie trzeba odwracać ten proces poprzez podawanie wybranych koenzymów, witamin.  Odtrucie alkoholowe to domena: toksykologa, internisty po odpowiednich stażach lub lekarza psychiatry.
Przewlekłe spożycie alkoholu również prowadzi do degradacji układu nerwowego, zarówno Centralnego (mózg i rdzeń kręgowy) jak i Obwodowego.
Najczęściej występujące objawy i zespoły zaburzeń układu nerwowego występujące u alkoholików to:
1. drgawki zwane padaczką alkoholową
2 majaczenie alkoholowe czyli drżenne ( Delirium tremens)
3. polineuropatia alkoholowa czyli uszkodzenie nerwów obwodowych
4. alkoholowy zanik mózgu
5. psychoza Korsakowa
6. Zespół niewiary małżeńskiej, Otella, to urojenia zdrady, niewierności występujące u alkoholików
6. Encefalopatia Wernickego
Niestety większość z tych chorób ma nieodwracalny charakter i bardzo ciężki przebieg. Diagnozą tych schorzeń i powikłań zajmują się: psychiatra, neurolog, psycholog i neuropsycholog. Rozpoznawanie wymaga oprócz badania podmiotowego i przedmiotowego wykonania szeregu badań dodatkowych:

• laboratoryjnych analiz krwi, moczu
• obrazowych: Tomografii komputerowej, Rezonansu magnetycznego, często z badaniami funkcjonalnymi
• EEG, EMG
• testów psychologicznych i neuropsychologicznych określających występowanie i nasilenie: zmian organicznych w Ośrodkowym Układzie nerwowym, zaburzeń funkcji poznawczych.

To nie prawda, ze mózg i pozostałe części układu nerwowego się nie regenerują. Już dawno dowiedziono, że mózg i np. nerwy obwodowe „odrastają”, możliwe jest tez przejęcie wypadających funkcji CSN przez struktury nieuszkodzone. Leczenie jest procesem długotrwałym i obejmuje:

• suplementację brakujących składników poprzez: podawanie odpowiednich witamin i mikroelementów
• olbrzymią rolę w leczeniu neurologicznych powikłań alkoholizmu odgrywa specjalistyczna dieta
• środki farmakologiczne mają ograniczoną skuteczność, z reguły stosuje się je w pierwszych kilku miesiącach terapii
• jednym z najważniejszych czynników wpływających na zdrowienie jest rehabilitacja